Đặng Huyền Thông, tức Đặng Mậu Nghiệp, tên chữ là HUYỀN THÔNG, mà sau này mọi người được biết với những tuyệt phẩm gốm nổi tiếng là những tự khí ( đồ thờ tự ) như chân đèn, lư hương…với kích thước lớn, men màu lam đậm, hoa văn cực kỳ tinh xảo và đặc biệt thường có minh văn đi kèm, ghi rõ họ tên, quê quán người chế tác cùng thời điểm chế tác món đồ.
Những món đồ do ông chế tạo, phần lớn ghi niên hiệu vua Mạc Mậu Hợp, như Diên Thành, Đoan Thái, Hưng Trị ( 1578-1590 ). Như vậy, ông đã sinh trưởng và hành nghề gốm gần suốt cả thời nhà Mạc ( 1527-1592 ), và có thể ông đã qua đời một vài năm trước khi triều Mạc sụp đổ.
Sau khi ông mất, có lẽ con cháu hoặc một học trò xuất sắc của ông, vì thương tiếc và ngưỡng mộ ông đã chế tác một tác phẩm để thờ cúng ông tại Thọ Đường, nơi ông an nghỉ. Người đó có tên ĐẶNG THIỆN SỸ. Còn vật tế khí mà ông sáng tác là một chân đèn men Ngọc độc đáo có 1 không hai, mà nay tôi chỉ có phần đế của chân đèn đó.
Trên thân đế có một bài KỆ khắc chữ rất đẹp và nội dung hướng về anh linh của tiền nhân họ Đặng! Nội dung như sau:
” KỆ VIẾT:
HỮU ĐẶNG THIỆN SỸ
TRÚ HÙNG THẮNG HƯƠNG
TÔN TRỌNG PHẬT TỬ
CUNG THỬ THỌ ĐƯỜNG
THẬP PHƯƠNG CHỨNG QUẢ
CẬN PHẬT CỬU TRƯỜNG”.
Dịch nghĩa:
” Có cư sỹ họ Đặng/ ở tại thôn Hùng Thắng/ Là phật tử đáng trọng/ xin dâng vào Thọ Đường/ Chứng quả khắp mười phương/ Gần Phật mãi mãi trường.”
Hoa văn trên tế khí hoàn toàn theo phong cách Đặng Huyền Thông. Được biết, cho đến nay mới chỉ xuất hiện có 3 hiện vật chân đèn ghi người chế tác là Đặng Thiện Sỹ: 1 đang nằm ở Bảo tàng Hoàng gia Nghệ thuật và Lịch sử Clement Huet tại Brussels, Bỉ; 1 trong sưu tập của Thành Hải Dương ( không biết nay còn lưu giữ ) và 1 tôi đã sở hữu hơn chục năm nay. Đây có thể là những hiện vật gốm cuối cùng của dòng họ Đặng, bởi vào mùa đông 1592-1593, vùng Thanh Lâm, nơi có lò gốm của Đặng Huyền Thông đã bị san phẳng bởi đội quân Lê – Trịnh. Còn món đồ tế khí men ngọc thời này cũng chưa xuất hiện một bản thứ 2!
Xin gửi món quà độc đáo đến các bạn cuối ngày nghỉ tuần để cùng thư giãn! Thanks!
Nguồn: https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=493288207681175&id=100010000008701